ออกทะเลหากฤษณา
โอวาทธรรมาจารย์เซี้ยงฮวบ
สมัยก่อนมีพ่อค้าคนหนึ่ง อยากออกทะเลหาสมบัติ ได้ใช้เงินไปจำนวนมากไปสร้างเรือเพื่อเตรียมตัวสิ่งของที่ต้องใช้ แล้วก็ออกทะเลไปไกลตามเกาะต่าง ๆ เที่ยวเสาะแสวงหาไปทั่ว จนกระทั่งพบเกาะๆหนึ่งที่มีต้นกฤษณา เขาก็เรียกพวกคนงานให้ตัดไม้กฤษณาจนหมดเกาะ บรรทุกไม้จนเต็มลำเรือจึงกลับมา พอมาถึงบ้านก็รีบนำไปวางขายที่ตลาด เวลาผ่านไปหลายวันก็ยังไม่มีคนซื้อ
วันหนึ่ง เขาก็เห็นคนขายถ่านที่ขายอยู่ใกล้ไม่คนมาซื้อไปเป็นหาบๆขายดีมาก เขาก็มาคิดว่าถ้าฉันเอาไม้กฤษณาไปเผาเป็นถ่านก็คงจะขายออกได้เร็ว เขาจึงเรียกให้คนงานนำไม้ไปเผาจนเป็นถ่านเพียงไม่กี่วันไม้กฤษณาที่เผาเป็นถ่านก็ขายในราคาของถ่านจนหมดเกลี้ยง เขารู้สึกพอใจแล้วก็คิดว่าตัวเป็นคนฉลาด ที่คิดวิธีนี้ออก
ในโลกนี้ก็มีบางคน ที่เอาร่างกายที่พ่อแม่เลี้ยงฟูมฟักมาเป็นสิบๆ ปี แล้วก็ขายออกไปในราคาต่ำแสนต่ำ ช่างเป็นเรื่องที่น่าเสียดายเป็น อย่างยิ่ง
มีบางคนอยากเรียนหนังสือ อยากเรียนอย่างปราชญ์อริยะตอนแรกๆ ก็กล้าหาญชาญชัย มีวิริยะ ตั้งความหวังว่าอนาคตจะทำการใหญ่ให้มีประโยชน์แก่ประเทศชาติ แต่ทว่าการเป็นบัณฑิตที่ซื่อตรงฝึกเขียนได้ยาก จะต้องมีคุณธรรมและมีคุณสมบิตผู้ดี จะต้องมีอุดมการณ์สูงใหญ่กว้างไกล และต้องถูกตรวจสอบได้ไม่ทางตรงหรือทางอ้อม ซึ่งก็ทำได้ยากมากๆ ด้วยเหตุนี้ เมื่อเวลาผ่านไปนานๆก็เกิดเบื่อหน่าย แล้วก็ค่อยๆขี้เกียจจนตกต่ำลง ใจก็เลยคิดว่าเป็นคนธรรมชาติก็พอแล้ว จะเที่ยว จะเล่นพนัน จะเที่ยวผู้หญิงก็ได้ตามใจทำไมต้องหาเรื่องยุ่งยากเช่นนี้นะ
มนุษยชาติเนื่องด้วยความรู้ ความคิดและอาชีพที่ไม่เหมือนกัน ดังนั้นวิธีการดูคนว่าดีเลวก็ไม่เหมือนกัน คนโบราณว่า“ ทุก ๆอาชีพสำเร็จได้ทั้งนั้น” เหตุแห่งความสำเร็จมีมากมาย วิธีทำก็แตกต่างกัน งานแต่ละอย่างถูกหรือไม่ถูก ความคิดเห็นแต่ละคนก็ไม่เหมือนกันเสียทีเดียว มีคนพูดว่า “คุณธรรมช่างหนึ่งมีราคาเท่าใด? ”บ้างก็คิดว่า “ ใจที่ดีงามไม่สามารถกินต่างข้าวได้!” มีบางคนก็พอใจที่จะอุทิศชีวิตเพื่อรักษาชื่อเสียงกับสัจธรรมไว้
อันที่จริงแล้ว อาชีพไม่มีว่าสูงหรือต่ำ ความคิดกับทัศนคติต่างหากเล่าเป็นสาระสำคัญว่าสูงหรือต่ำ เพราะฉะนั้นการเป็นคนต้องเคารพตนเองเสียก่อน ภายหลังจึงจะได้รับความเคารพจากผู้อื่น หรือพูดอีกแบบหนึ่งคือ ทำตัวต่ำเอง ต่อมาคนอื่นก็มองเราต่ำ หรือว่าไม่ใช่หลักธรรมชาติของฟ้าดิน
