วิถีการบำเพ็ญจิต
เมตตายานพุทธเจ้า
ละใจมารชำระปัจจัยนอก
บำเพ็ญใจรู้ทันหลอกฝึกสติ
สงบใจกล่อมปราณคืนต้นจิต
ศานติเกษมมีวิมุตติ
การไหว้พระถือศีลเจ แต่ไม่บำเพ็ญจิตใจจะมีประโยชน์อันใดการฟังธรรมขบปัญหาตามวิถีเซ็นก็เริ่มที่จะเข้ากับธรรมได้ ปุถุชนแสวงขอเอากับพทธะ แต่ไม่รู้จักแสวงหาเอากับใจ ส่วนอริยชนจะแสวงหาที่ใจไม่แสวงขอเอากับพุทธะ การบำเพ็ญไม่ถูกลวงหลอกทิศทางไหนก็ใช้ได้ทั้งนั้น ฌานสงบไม่ว่าจะเดินหรือนั่ง เหมาะกับทุกสำนัก ขจัดสิ่งขัดขวางภายใน กวาดล้างปัจจัยภายนอก
ทางสายกลาง เป็นการบำเพ็ญธรรมเอกยาน จิตฟ้าใสสะอาดพื้นใจ สว่างไสว ดุจจันทร์เพ็ญในบ่อน้ำสะอาด ส่องขึ้นหอญาณ ดวงประทีปคือดาบปัญญา ที่แขวนบนรัตนเจดีย์ ต้นสนสงัดเพ่งวิเวกฟังเสียงจิ้งหรีดฤดูสารท จิตเข้าสมาธิ ทางเดินป่าไผ่สงบ เพ่งดูเป็ดน้ำอย่างเงียบๆ ใจเข้าสู่ศานติ การฝึกธรรมไม่มีอะไรอื่น นอกจากบำเพ็ญจิตใจเท่านั้น การพิจารณาเห็นไม่มีอะไร นอกจากบ่มเลี้ยงประสาทจนประจักษ์แจ้งความดีฟื้นคืนสู่จิตเดิม รู้จักหน้าตาตัวตนที่แท้จริงรู้ตื่นจากหลงหวนคืนสู่ต้น เข้าถึงการรู้จริงถึงต้นมูล
หนึ่งปราณแห่งฟ้าปางก่อน ก็คือญาณเดิมของตน ไตรแสงแห่งฟ้าปางหลังหาใช่จิตเดิมของตน ใจไม่พะวงกับเรื่องต่างๆ คือผู้มีแสงญาณเผยปรากฏ อารมณ์ไม่สามารถผูกมัดจิต ปราณก็สดใส การบำเพ็ญใจ ฝึกจิต ก็เหมือนกับการร่อนทรายหาทอง สบายใจรู้ชะตา ก็จะเฝ้าสัจเหลือธรรมไว้ ลมเย็นใจสถานธรรม ทวารจิตละมุนละมัย จันทร์กระจ่างในห้องฌาณ เข้าถึงญาณ ปุถุชนผู้โง่เขลา ก่อกรรมดุจกองภูเขาพุทธจิตเมตตา พุทคุณเหมือนมหาสมุทร เจิมจุดรู้ญาณทวาร เป็นการเปิดวิถีตรัสรู้ เพื่อนำทางออกจากเรือนไฟ ขึ้นสู่ชั้นพรหมหยกขาว หลุดพ้นทางเกิดดับ ตัดขาดหนทางไปมา เกษมสำราญในโลกแห่งธรรม สุขสงบในแดนสวรรค์
